Odpowiednie podejście do każdego ogniwa łańcucha dostaw jest konieczne dla utrzymania odpowiedniej efektywności operacyjnej firmy. Dziś skupimy się na kwestii zarządzania zapasami w logistyce.
Problematyka tego zagadnienia wynika z potrzeby znalezienia równowagi między kosztami związanymi z utrzymaniem zapasów a ryzykiem braku dostępności towarów, które może negatywnie wpłynąć na ciągłość procesów produkcyjnych i satysfakcję klientów.
Przedsiębiorstwa stają przed wyzwaniem dostosowania swoich strategii do zmieniających się warunków rynkowych, elastyczności popytu oraz specyfiki asortymentu, co wymaga kompleksowego podejścia i zastosowania zaawansowanych narzędzi analitycznych oraz systemów informatycznych, na przykład systemów WMS.
Po co poświęcamy tak dużo uwagi metodom zarządzania zapasami?
Istnieje kilka celów prowadzenia odpowiedniej gospodarki magazynowej, które osiągnąć możemy właśnie poprzez dobór odpowiednich strategii zarządzania zapasami. Są to:
- Dostosowanie zapasów do zapotrzebowania – kluczowe dla zapewnienia ciągłości dostaw i uniknięcia nadmiaru lub niedoboru towarów,
- Zapewnienie wysokiego poziomu obsługi klienta – poprzez gwarancję dostępności produktów oraz szybkość i jakość realizacji zamówień,
- Zmniejszenie kosztów związanych z zapasami – zarówno kosztów przechowywania, jak i możliwych strat wynikających z przestarzałych lub nadmiernych zapasów.
Uznane strategie zarządzania zapasami w logistyce
Każda z poniższych metod ma na celu optymalizację zapasów w celu zwiększenia efektywności operacyjnej, zmniejszenia kosztów oraz poprawy satysfakcji klientów.
Analiza ABC
Analiza ABC to podstawowa metoda klasyfikacji zapasów, która dzieli je na trzy kategorie (A, B, C) według ich wartości zużycia w danym okresie, co zazwyczaj koreluje z 80/20 regułą Pareto. Kategoria A zawiera towary o największej wartości, które wymagają największej uwagi w zarządzaniu. Kategoria B obejmuje towary o średniej wartości, podczas gdy kategoria C zawiera najmniejsze wartości, które zajmują największy wolumen. Ta metoda pozwala na efektywne alokowanie zasobów i uwagi na najważniejsze zapasy.
Metoda XYZ
Jest to uzupełnienie analizy ABC; klasyfikuje zapasy na podstawie regularności zapotrzebowania. Zapasy X charakteryzują się bardzo regularnym zapotrzebowaniem, co pozwala na łatwiejsze prognozowanie i minimalizację ryzyka braków. Zapasy Y charakteryzują się zmiennym zapotrzebowaniem, często sezonowym. Zapasy Z mają nieregularne zapotrzebowanie, co sprawia, że są najtrudniejsze do zarządzania. Połączenie obu tych metod zarządzania zapasami daje pełniejszy obraz zapasów i pozwala na bardziej zróżnicowane podejście.
Just In Time
Metoda JIT to strategia zarządzania zapasami, która polega na dostarczaniu towarów dokładnie wtedy, kiedy są potrzebne w procesie produkcji, co minimalizuje potrzebę magazynowania. Podejście Just In Time wymaga bliskiej współpracy z dostawcami i precyzyjnego planowania, ale może znacząco obniżyć koszty przechowywania i ograniczyć marnowanie zasobów.
Review Order Cycle
Metoda ROC, znana również jako system przeglądu okresowego, polega na regularnym sprawdzaniu stanu zapasów w ustalonych odstępach czasu i zamawianiu uzupełnienia do określonego poziomu zapasu maksymalnego. To przykład strategii zarządzania zapasami pozwalających na elastyczne dostosowywanie wielkości zamówień do bieżących potrzeb i jest szczególnie przydatna, gdy zapotrzebowanie na produkty jest zmienne.
Safety Stock
Z języka angielskiego oznacza zapas bezpieczeństwa – to dodatkowa ilość zapasów przechowywanych w magazynie, aby zabezpieczyć się przed nieoczekiwanym wzrostem popytu lub opóźnieniami w dostawach. Utrzymywanie zapasu bezpieczeństwa jest kluczowe dla uniknięcia przerw w produkcji i utrzymania ciągłości działania. Taki system zarządzania zapasami w logistyce wymaga dokładnej analizy historycznych danych sprzedaży oraz prognozowania popytu, aby optymalnie ustalić wielkość takiego zapasu.
Którą formę zarządzania zapasami w magazynie wybrać?
Decyzja o wyborze metody zarządzania zapasami powinna być poprzedzona dokładną analizą potrzeb przedsiębiorstwa, charakterystyki asortymentowej, a także przewidywań dotyczących popytu i zmienności na rynku. Warto przy tym zwrócić uwagę na fakt, że nie istnieje uniwersalna strategia, która byłaby odpowiednia dla każdego typu działalności. Każda metoda zarządzania zapasami, czy to klasyczna analiza ABC, nowoczesna metoda JIT, czy innego typu, zaawansowane modele matematyczne, ma swoje mocne i słabe strony, które należy rozważyć w kontekście specyficznych wymagań i ograniczeń przedsiębiorstwa.
Pamiętajmy też, że efektywne zarządzanie zapasami w logistyce nie kończy się na wyborze odpowiedniej metody, ale wymaga ciągłego monitorowania, oceny i dostosowywania strategii do zmieniających się warunków w logistyce. Pomogą nam w tym szeroko wykorzystywane komputerowe systemy zarządzania zapasami, ERP, automatyka magazynowa czy oprogramowanie do prognozowania popytu.
Kluczem do sukcesu jest zastosowanie metody, która najlepiej odpowiada indywidualnym potrzebom przedsiębiorstwa, przy jednoczesnym zapewnieniu elastyczności i możliwości szybkiego dostosowania się do zmian. Integracja nowoczesnych technologii i systemów może dodatkowo wspierać procesy decyzyjne, zapewniając dokładniejsze prognozowanie i lepszą kontrolę nad zapasami.
Jeśli masz pytania dotyczące systemu do zarządzania zapasami, zachęcamy do kontaktu z naszym zespołem ekspertów.
- Wybierz dogodną dla siebie datę konsultacji, klikając w poniższy przycisk
- Nasi eksperci oddzwonią do Ciebie w wybranym terminie
- Bezpłatna konsultacja potrwa 15 minut